Ο Κώδικας οδικής κυκλοφορίας είναι το νομικό κείμενο που ορίζει τους κανόνες συμπεριφοράς των χρηστών του οδικού δικτύου με τρόπο που να προάγεται κυρίως η ασφάλεια και να προστατεύεται η ανθρώπινη ζωή.
Με την προϋπόθεση ότι οι κανόνες του κώδικα είναι σαφείς και έχουν στόχο την προαγωγή της οδικής ασφάλειας, βασικά στοιχεία αποτέλεσματικότητας αποτελούν πρώτον η συνεπής αστυνόμευση και δεύτερον η απόδοση γρήγορης δικαιοσύνης. Άρα πριν από οποιαδήποτε αλλαγή στον κώδικα οδικής κυκλοφορίας χρειάζεται να υποστηριχτούν και να υπηρετηθούν τα δύο παραπάνω, πράγμα που απαιτεί, βεβαίως, πολιτική βούληση. Θεωρούμε ότι στο θέμα της οδικής ασφάλειας η ευθύνη της πολιτείας δεσπόζει. Όπως σε μία οικογένεια οι γονείς ορίζουν τους κανόνες, είναι υπεύθυνοι για την εύρυθμη λειτουργία της και δίνουν το παράδειγμα, έτσι και σε μία κοινωνία η πολιτεία, το κράτος είναι αυτό που με αγάπη προς τα μέλη της κοινωνίας θέτει τους κανόνες μετά από συζήτηση (βλέπε π.χ. διαβούλευση)και φροντίζει για την τήρηση τους και δεν υπηρετεί αλλότρια συμφέροντα, παραδείγματος χάριν της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Στην περίπτωση πάλι που κάποιες διατάξεις του ΚΟΚ δεν είναι σαφείς ή είναι λανθασμένες, χρειάζονται αλλαγές και εκσυγχρονισμός , δηλαδή να ανταποκρίνεται ο κανονισμός στις νέες συνθήκες. Προσοχή στην Ελλάδα όμως αυτό έχει παρεξηγηθεί και στην ουσία παρατηρείται μία προσαρμογή στη "ζούγκλα' της ασφάλτου (παραδείγματος χάρη, όπως επισημαίνεται και πιο κάτω, οι πεζοί πρέπει να διασχίζουν με προσοχή δρόμο ακόμη και όταν χρησιμοποιούν τις διαβάσεις, ενώ θα πρέπει να τονίζεται ότι πεζοί έχουν προτεραιότητα και οδηγοί οφείλουν να σταματούν).
Θεωρούμε σημαντικό στοιχείο στο οδικό δίκτυο τις διαβάσεις, επειδή από αυτό μπορούμε να κρίνουμε εάν μία πολιτεία σέβεται τα μέλη της και αυτά σέβονται το ένα το άλλο.
Η διάβαση στην ουσία είναι πεζοδρόμιο, το οποίο έχει υποβιβαστεί, για να διευκολύνει την κίνηση των οχημάτων. Αποτελεί δηλαδή μία παραχώρηση προς τους εποχούμενους. Στην Ελλάδα όμως σχεδόν πάντοτε γίνεται κατάχρηση από τους οδηγούς, αφού δεν υπάρχει αστυνόμευση και συνέπειες. Επιπλέον, πολλοί δρόμοι δεν έχουν διαβάσεις ή είναι σε μεγάλη απόσταση η μία από την άλλη, αποθαρρυντικό για την χρησιμοποίησή τους ιδίως από το ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού οι οποίες κινούνται και πιο δύσκολα και πιο αργά. Το υπουργείο περιβάλλοντος συστήνει σε αυτούς που έχουν την ευθύνη για τον σχεδιασμό του οδικού δικτύου στις πόλεις να δημιουργούνται διαβάσεις με όλες τις προδιαγραφές( διαγράμμιση, πινακίδα που σημαινει τη διάβαση, αναγραφή της λέξης stop στο οδόστρωμα και λοιπά) ανά 100 τουλάχιστον μέτρα.
Άρα οι προτάσεις μας σε κάποια σημεία που θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά
Στο Άρθρο 4, ( για πινακίδα STOP, πινακίδα P-2). Η φράση "παραχώρηση προτεραιότητας στα οχήματα" να αντικατασταθεί με "παραχώρηση προτεραιότητας στα οχήματα και τους πεζούς". (Σχόλιο: Η πινακίδα STOP υποχρεώνει την παραχώρηση προτεραιότητας από οχήματα σε άλλα οχήματα. Δεν αναφέρεται καμιά υποχρέωση παραχώρησης προτεραιότητας σε πεζούς.)
Στο άρθρο 12 που υπάρχει η υποχρέωση οι οδηγοί να φέρονται με ευγένεια και να είναι πάντα σε ετοιμότητα να προστεθεί "... να έχουν συνειδητοποιήσει ότι το όχημα τους είναι ένα όπλο που μπορεί ανά πάσα στιγμή να σκοτώσει ..."
Στο άρθρο 38 (που ορίζει τις υποχρεώσεις των πεζών)παράγραφος 4 προτείνονται οι παρακάτω αλλαγές στη διατύπωση:
δ) "...έχουν προτεραιότητα και οι οδηγοί οφείλουν να σταματήσουν..." ( αντί:"να μην κατεβαίνουν στο οδόστρωμα πριν λάβουν υπ’όψη τους την απόσταση και την ταχύτητα των οχημάτων τα οποία πλησιάζουν". Σχόλιο : η τωρινή διατύπωση θεωρούμε ότι αποτελεί σύσταση για την ασφάλεια τους που έτσι και αλλιώς οι πεζοί ενεργούν έτσι, αφού είναι οι πιο ευάλωτοι χρήστες του οδικού δικτύου)
ε) "...να μην κατεβαίνουν σ' αυτό, αν δεν βεβαιωθούν ότι δεν θα προκύψει κίνδυνος για τη σωματική τους ακεραιότητα τη δική τους και αυτών που τυχόν συνοδεύουν...." ( αντί "....να μην κατεβαίνουν σ' αυτό, αν δεν βεβαιωθούν ότι δεν θα παρεμποδίσουν την κυκλοφορία των οχημάτων". Σχόλιο: με την τωρινή διατύπωση οι πεζοί εμφανίζονται ως οι παρείσακτοι του οδικού δικτύου και αποκαλύπτεται ότι το κυρίαρχο δεν είναι η ασφάλεια τους αλλά η συνεχής ροή των οχημάτων)
ζ) ".......να διασχίζουν με προσοχή...." ( αντί:"....χωρίς να βραδυπορούν ή να σταματούν σε αυτό αδικαιολόγητα". Σχόλιο: προτείνεται η παραπάνω γενική διατύπωση έτσι ώστε οι πεζοί να προσέχουν και για την σωματική τους ακεραιότητα αλλά και για την κυκλοφορία, γιατί μία απρόσεκτη κίνησή τους μπορεί να αποτελέσει παράγοντα να προκύψει τροχαίο συμβάν)
Στο άρθρο 39 ( που ορίζει τις υποχρεώσεις των οδηγών) παράγραφος 2 προτείνεται:
Να προστεθεί "....οι πεζοί έχουν προτεραιότητα...." και να γίνει η αλλαγή στη διατύπωση:"...... με ταχύτητα που δεν θα υπερβαίνει τα 20 χιλιόμετρα την ώρα εφόσον έχουν καλή ορατότητα και με ταχύτητα βαδίσματος, δηλαδή 5 χιλιόμετρα την ώρα εάν δεν έχουν ορατότητα , έτσι ώστε να μην εκθέτει σε κίνδυνο τους πεζούς και εφόσον κάποιος πεζός έχει εισέλθει ή στέκεται και ετοιμάζεται να εισέλθει σε αυτή ο οδηγός να διακόπτει υποχρεωτικά την πορεία του. Ο οδηγός οφείλει σε αυτή την περίπτωση να σταματήσει τουλάχιστον 5 μέτρα πριν από τη διάβαση, έτσι ώστε ο πεζός να αισθανθεί ασφάλεια, για να διασχίσει το δρόμο. ( Αντί:" .... με ταχύτητα τόσο μικρή ώστε να μην εκθέτουν σε κίνδυνο τους πεζούς που τη χρησιμοποιούν ή εισέρχονται σε αυτήν και, σε περίπτωση ανάγκης, να διακόπτουν την πορεία του οχήματός τους για να επιτρέπουν τη διέλευση των πεζών. Σχόλιο: είναι βασικό να διαφυλαχτεί από την πολιτεία ότι οχήματα δεν σταθμεύουν στις διαβάσεις ή δίπλα από τις διαβάσεις, πράγμα που μειώνει την ορατότητα των οδηγών αλλά και των πεζών)
Σημείωση : οποία διατύπωση και αν χρησιμοποιηθεί, αν υπάρχει πραγματικός σεβασμός προς τα δικαιώματα των πεζών και θέλει η πολιτεία να τα αναδείξει, θα πρέπει ξεκάθαρα να φαίνεται ότι: ΟΙ ΠΕΖΟΙ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΌΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΔΙΑΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΟΔΗΓΟΙ ΟΦΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΕΊΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΙ.
Τέλος θεωρούμε όχι απλώς απαράδεκτο αλλά εγκληματικό να θεωρείται - σύμφωνα με το άρθρο 43 του ΚΟΚ - η εγκατάλειψη θύματος τροχαίου πλημμέλημα. Ο οδηγός δεν θα πάει ούτε μία μέρα φυλακή, όπως ξέρουν πολύ καλά η δικηγόροι και όπως δυστυχώς έχουν γνωρίσει άνθρωποι που έχουν δικούς τους θύματα τροχαίων) Θεωρούμε πρέπει άμεσα να αναβαθμιστεί σε κακούργημα. Η οποιαδήποτε καθυστέρηση ή αμέλεια είναι συνέργεια αν όχι ηθική αυτουργία σε ένα διαρκές έγκλημα.