ΠΕΖΗ
Πρωτοβουλία Πολιτών για τα Δικαιώματα των Πεζών
http://www.pezh.gr E-mail: pezh@pezh.gr
Προς
Τον Δήμο Αθηναίων
Αναφορικά με την από 14-10-2004 (αρ.πρ.167192) επιστολή σας θα θέλαμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
Το ελεύθερο πλάτος διέλευσης πλάτους 1,50 μέτρου είναι απλώς αυτό που προβλέπει ο νόμος (ΦΕΚ 18Β/2001) και αφορά μόνο τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την κυκλοφορία ατόμων με ειδικές ανάγκες. Επομένως ανακατασκευές πεζοδρομίων με ανεπαρκείς διαστάσεις είναι και τυπικά παράνομες. Ουσιαστικά όμως οι διαστάσεις αυτές της ανεπαρκούς ελληνικής νομοθεσίας είναι κατώτερες από τις διεθνείς προδιαγραφές, και σε σημεία με αυξημένη κυκλοφορία πεζών θα πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερες (έχουμε προτείνει αύξηση ανάλογα με το συντελεστή εμπορικότητας που χρησιμοποιείται και για φορολογικούς λόγους). Για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη Υπουργών Μεταφορών και ο Ο.Ο.Σ.Α συνιστούν πλάτος πεζοδρομίων τουλάχιστον 1,80 μέτρα και κατά προτίμηση μεγαλύτερο από 2,00-2,50 μέτρα, και ειδικά, όπου υπάρχουν στάσεις ή προθήκες καταστημάτων, μεγαλύτερο από 3,00-3,50 μέτρα. Όσον αφορά το ιστορικό κέντρο αυτό έχει ήδη θεωρητικώς πεζοδρομηθεί πολλές φορές. Είναι ίσως καιρός να πεζοδρομηθεί και στην πράξη.
Είναι γεγονός ότι η περιοχή του Δήμου Αθηναίων είναι δομημένη στο σύνολό της (με την εξαίρεση λίγων ελεύθερων χώρων που κινδυνεύουν). Η υπάρχουσα διανομή του πλάτους μεταξύ οδοστρώματος και πεζοδρομίου δείχνει ακριβώς την παραμέληση των αναγκών και των δικαιωμάτων των πεζών που έχει υπάρξει όλα αυτά τα χρόνια από τη διοίκηση. Επιπλέον όμως, συνιστά μια πολιτική παράμετρο που κάθε παράταξη και κάθε δημοτική αρχή θα πρέπει να εκτιμήσει, σε σχέση με το όραμα που έχει για την πόλη: μια πόλη για τους ανθρώπους, που θα είναι ευχάριστη στους κατοίκους και τους επισκέπτες και θα μπορέσει να προσελκύσει τουρισμό και άλλες δραστηριότητες; ή μια πόλη για τα αυτοκίνητα και τις μηχανές, που θα είναι τόπος που όλοι θα αποφεύγουν και θα εμφανίζεται, όπως συμβαίνει σήμερα για την Αθήνα, στην κορυφή του πίνακα των πιο ρυπαρών, θορυβωδών και λιγότερο φιλικών για τους πεζούς πόλεων της Ευρώπης;
Δεν συμμεριζόμαστε την απαισιοδοξία σας σχετικά με την εφικτότητα μιας ανθρώπινης και φιλικής για τους πεζούς πόλης. Ο Δήμος Αθηναίων δεν θα πρέπει να αποποιείται των ευθυνών του, γιατί είναι ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας και αποτελεί, εκτός των άλλων, και πρότυπο και σημείο αναφοράς και για τους υπόλοιπους ΟΤΑ. Μπορεί, όπου δεν έχει αρμοδιότητες, να διεκδικήσει ή να πιέσει για πολιτικές των άλλων φορέων που θα είναι συμβατές με τους στόχους του. Παρατηρούμε όμως, ότι και σε θέματα αρμοδιότητάς του δεν έχει ενσωματώσει σε ικανοποιητικό βαθμό πολιτικές φιλικές προς τους πεζούς. Η δημοτική αστυνομία δείχνει τον ίδιο βαθμό αδιαφορίας με την τροχαία στις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πεζών. Σε πολλά σημεία επιτρέπει υπερβολική κατάληψη χώρων κίνησης πεζών από τραπεζοκαθίσματα και προθήκες καταστημάτων, σε τρόπο που οι εναπομένουσες διαστάσεις των πεζοδρομίων, πεζοδρόμων, πλατειών κλπ να μην είναι επαρκείς.
Σημαντικό ρόλο θα μπορούσε να παίξει επίσης ο δήμος στο θέμα της ενημέρωσης των πολιτών. Ακόμα όμως και η ανακοίνωση που εξέδωσε την πανευρωπαϊκή ημέρα χωρίς αυτοκίνητα (22-9-2004) ήταν απογοητευτική (χαρακτηριστικά, όταν σε όλη την Ευρώπη και όλο τον κόσμο προέτρεπαν τη χρήση ποδηλάτων στην Αθήνα ενθάρρυναν τη χρήση μοτοσικλετών!). Θα μπορούσε και θα έπρεπε η φιλική για τους πεζούς και το περιβάλλον πολιτική να ενσωματωθεί σε κάθε εκδήλωση του δήμου. Έτσι, για παράδειγμα, θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους πολίτες που καλούνταν να συμμετάσχουν στις χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις να έρχονται με συλλογικά μέσα μεταφοράς (και να μεριμνά ώστε να προγραμματίσουν οι συγκοινωνιακοί φορείς αυξημένα δρομολόγια) , ποδήλατα ή πεζή (έτσι πιθανότατα να μην μετατρέπονταν και τα πεζοδρόμια γύρω από το Ζάππειο σε χώρος στάθμευσης).
Τέλος, σας ευχαριστούμε για την απάντησή σας, ελπίζουμε όμως να έχει και ως πρακτικό αποτέλεσμα τη βελτίωση του σεβασμού των δικαιωμάτων των πεζών και την ποιότητα ζωής όλων μας.
Αθήνα 17 - 1 - 2005
Για την κίνηση πολιτών “ΠΕΖΗ”