ΠΕΖΗ
Πρωτοβουλία Πολιτών για τα Δικαιώματα των Πεζών
http://www.pezh.gr Τ.Θ.
3188 Αθήνα 10210 E-mail: pezh@pezh.gr
τηλ. 2109223905 - 2106531610 - φαξ: 2109223905
Παρέμβαση στην εκδήλωση της δημοτικής
παράταξης «Δίκτυο Πολιτών Χολαργού Παπάγου» με θέμα
«συζητάμε, προτείνουμε και διαμορφώνουμε
τα αιτήματα μας προς το Δημοτικό Συμβούλιο
για τις Μετακινήσεις στην πόλη μας»
Κάποιες ιδέες για τη διαμόρφωση ενός
προγράμματος
ήπιας μετακίνησης
στο Δήμο Παπάγου-Χολαργού
Από Ν. Στάππα
Οι παρακάτω απόψεις στηρίζονται σε
εργασίες της ΠΕΖΗ, αλλά δεν αντιπροσωπεύουν απαραίτητα και στο σύνολο τουςτις
επίσημες απόψεις της ΠΕΖΗ
Η κίνηση "ΠΕΖΗ" ιδρύθηκε το 2002. Σκοπός
της είναι η προστασία των δικαιωμάτων των πεζών και η διάδοση των σύγχρονων
απόψεων σχετικά με τον τρόπο, που θα πρέπει να οργανώνονται οι μετακινήσεις
στις πόλεις. Προωθούμε την μετακίνηση με τα πόδια, με μέσα συλλογικής μεταφοράς
και με το ποδήλατο. Οι βασικές μας αρχές και στόχοι περιλαμβάνονται στον χάρτη των δικαιωμάτων των πεζών (Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο 1988).
Κύριος στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε πόλεις για ανθρώπους και όχι
για μηχανές.
Θέλουμε να περπατάμε στις πόλεις με ασφάλεια και να χαιρόμαστε που
ζούμε σ΄ αυτές.
Oι πόλεις της Ελλάδας αποτελούν επικίνδυνο περιβάλλον για τους κατοίκους
τους λόγω της κυκλοφορίας αυτοκινήτων. Για παράδειγμα, το 2007 οι νεκροί
πεζοί στο σύνολο της χώρας αποτελούσαν το 16% των νεκρών, ενώ στην Νομαρχία
Αθηνών, μια σχεδόν πλήρως αστική περιοχή το 29%.
Πρόσφατα έχει ιδρυθεί το Εθνικό Συμβούλιου Οδικής Ασφάλειας
(ΕΣΟΑ), με ευθύνη του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και
Δικτύων (ΥΠΟΜΕΔΙ), στο οποίο η πρωτοβουλία μας ΠΕΖΗ κλήθηκε να συμμετάσχει. Στην
ΕΣΟΑ υποβάλλαμε τις απόψεις μας για θεματα οδικής ασφάλειας στον αστικό ιστό. Θα
σας παρουσιάσω μερικά βασικά σημεία του και κατόπιν με βάση αυτό το κείμενο και την εμπειρία μου
ως κάτοικου του Δήμου για 50 χρόνια, θα παρουσιάσω κάποιες προσωπικές μου
απόψεις για τη διαμόρφωση ενός προγράμματος ήπιας μετακίνησης στο δήμο μας.
Υπάρχει άμεση
ανάγκη να σχεδιάζουμε τις πόλεις με άξονα την κίνηση των πεζών, των μέσων δημόσιας μεταφοράς και των
ποδηλάτων: Τι πετυχαίνουμε;
Ασφάλεια και καλύτερες συνθήκες ζωής στις
πόλεις
Αύξηση της κίνησης πεζών στη πόλη σημαίνει
ανάκτηση της πόλης από τους πολίτες. Οι ανθρωποι ζούν και χαίρονται στην πόλη
τους.
Η βελτίωση της οδικής ασφάλειας των πεζών
συντελεί στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και των σχέσεων τυους
Στο σχεδιασμό απαιτούνται πολιτικές
αποφάσεις, πολεοδομικές και συγκοινωνιακές ρυθμίσεις και αρχιτεκτονικές,
κηποτεχνικές και ίσως καλλιτεχνικές επεμβάσεις.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΑΜΕ ΕΙΝΑΙ:
Αστυνόμευση
Ενημερωτικές εκστρατείες. Σε τρείς
κατευθύνσεις:
- Αστυνομία και δημοτική αστυνομία
- αιρετά στελέχη και τεχνικό προσωπικό των ΟΤΑ
- Κοινό
Ελεγχος συνθηκών γύρω από τα σχολεία
Διαμόρφωση σχεδίου ήπιας μετακίνησης στο
Δήμο
Ελεγχος ΓΠΣ για το αν υποστηρίζουν κίνηση
πεζών - ποδηλατών – μέσων δημόσιας μεταφοράς
Τι είναι το σχέδιο ήπιας μετακίνησης στο Δήμο
Σε κάθε ΟΤΑ να διαμορφωθεί ένα όραμα (ή σχέδιο)
για την πόλη και την μετακίνηση πεζή, με ποδήλατα και τα μέσα δημόσιας
μεταφοράς. Αυτό θα πρέπει να γίνει λεπτομερέστερο για κάθε γειτονιά με την
συμμετοχή των κατοίκων. Να περιγράφεται η σταδιακή εφαρμογή του και οι επί
μέρους στόχοι για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.
Συνδυάζεται και συμβάλλει στη βελτίωση της εικόνας
της πόλης, των δημόσιων χώρων (πεζοδρόμια, πεζόδρομοι, πάρκα, πλατείες, ρέματα,
υποβαθμισμένες εκτάσεις). Συμβάλλει στην αύξηση της κοινωνικότητας των πολιτών και της συμμετοχής
τους στα κοινά.
Πως μπορεί να στηθεί ένα τέτοιο σχέδιο;
Συγκέντρωση
προτάσεων και αξιολόγηση τους (και από
ειδικούς και από τους δημότες)
Προγραμματισμένη
σταδιακή εφαρμογή, επιμονή εφαρμογής, περιοδικό έλεγχο αποτελεσμάτων,
εναλλακτικές λύσεις όταν κάτι δεν προχωράει.
ΟΧΙ
αποσπασματικές διαμορφώσεις που ανακατασκευάζονται λόγω ανεπαρκούς σχεδιασμού.
Στην Ολλανδία
η εφαρμογή περιοχών ήπιας κυκλοφορίας σταδιακά: εκτάσεις πόλεων και χωριών
διαμορφωμένες για ταχυτητες μικρότερες
των 30km/h: 1998-15%, 2003-45%,
2009-70% !!!
Διαβούλευση με
τους δημότες για τις ιδέες που υπάρχουν αλλά και τις προτεινόμενες
διαμορφώσεις.
Αξιολόγηση
έργων: Μέτρα μικρού κόστους μεγάλης
αποτελεσματικότητας
ΟΧΙ αχρηστα έργα
βιτρίνας
Αυστηρή
αξιολόγηση έργων βιτρίνας
ΟΧΙ ΠΟΛΥ
ΤΣΙΜΕΝΤΟ - Αντιστρέψιμες κατασκευές όπου είναι δυνατό
Ενδεικτικές προτάσεις για την περιοχή
μας
Κατάργηση στάθμευσης σε πεζοδρόμια, πλατείες πάρκα και χώρους πεζών:
διαρκής αστυνόμευση. Τι αποτέλεσμα φέρνει η δημοτική αστυνομία;
Εντοπισμός των χειρότερων περιπτώσεων – αρχείο στο internet
Εχουμε
πρόβλημα δυσκολίας διάβασης ή υπάρχει πρόβλημα και ασφάλειας όπως:
είσοδος Γυμνασίου-Λυκείου
Παπάγου,
λεωφόρος
Μεσογείων: πεζοδρόμιο και διάβαση,
25ης
Μαρτίου μετά την Υμηττού.
Αναστάσεως και
Πίνδου έως Ανατολής. Χρειάζονται μέτρα άμεσης βελτίωσης.
Εντοπισμός περιοχών με
διαφορετικούς τύπους πεζοδρομίων – περιοχών πεζών
Πως μπορούμε
να βελτιώσουμε κάθε περίπτωση ώστε να χαιρόμαστε τη ζωή στην πόλη και να
περπατάμε ασφαλείς;
Πεζοδρόμια:
Τουλαχιστον να εφαρμόζονται οι θεσμοθετημένες προδιαγραφές για τα ΑΜΕΑ δηλαδή:
ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου 2 μέτρα
και πλάτος χωρίς κανένα εμπόδιο για τους πεζούς 1,50 μέτρο. Ελεύθερο ύψος 2,20 μέτρα. ΣΥΝΕΠΩΣ ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΑΠΛΗ
ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟ: κλαδέματα... στα 2,20
(ΥΑ 52488
ΥΠΕΧΩΔΕ/ ΦΕΚ 18Β/15-1-2002),
Αν δεν υπάρχει
βελτίωση του πλάτους των πεζοδρομίων έργα ανακατασκευής μόνο για αισθητικούς
λόγους είναι ουσιαστικά άχρηστα και σπατάλη σημαντικών πόρων (ανακατασκευή
πεζοδρομίών Παπάγου: Αναστάσως, Πίνδου, ακόμα και σε πολύ φαρδείς δρόμους π.χ.
Ελλησπόντου, Πίνδου και Λάσκου ανακατασκευάζονται πεζοδρόμια με ανεπαρκές
πλάτος όπως πριν, ενώ η υπόλοιπη επιφάνεια είναι πράσινο, δύσβατο ή αδιάβατο...
που ούτε καν σκιάζει το στενό πεζοδρόμιο...)
Οι στενοί
δρομοι στην περιοχή μας είναι δρόμοι ήδη ήπιας κυκλοφορίας: ταχύτητες
οχημάτων συνήθως μικρότερες από 30km/h. Τι
χρειάζεται για να βελτιώσουμε τη κίνηση πεζών και ποδηλάτων σ΄ αυτούς; Να
γίνουν δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας ή πεζόδρομοι; ΝΑ σχεδιαστεί αλλαγή τρόπου
στάθμευσης σ΄ αυτούς: ενοποίηση επιφάνειας, κάτι άλλο;
Καθορισμός κύριων διαδρομών μετακίνησης πεζών: όπως
είναι σήμερα και όπως θα θέλαμε.
Περίπτωση 1: Υπάρχει εσωτερικός
πεζόδρομος: καταλήγει στις περιφράξεις του ΥΠΟΜΕΔΙ-ΚΤΕΟ: αναγκαζει σε παρακάμψεις
και αυξάνει τις αποστάσεις: ανάκτηση διάβασης από εγκαταστάσεις ΥΠΟΜΕΔΙ
τουλάχιστον την ημέρα.
Περιφράξεις: είναι άχρηστες εκτός από
ειδικές περιπτώσεις όπως οι παιδότοποι.
Περίπτωση 2: Χολαργός – οδός
Μεσογείων: πεζοί, γονείς και παππούδες με καροτσάκια μωρών στο οδόστρωμα μαζί
με λεωφορεία και αυτοκίνητα. Εξαίρεση η Περικλέους, η 17ης Νοέμβρη,
η Αρκαδίου, η Φανερωμένης... που θα βελτιωθεί. Τι ζητάμε;;;
Νέες διαμορφώσεις, π.χ.:
·
διαμόρφωση πράσινου άξονα Χολαργού – Παπάγου – μητροπολιτικό
πάρκο Στρατού - Γουδί.
·
Διαμόρφωση περιμετρικής διαδρομής προς Υμηττό
και ρέμα Ιλισού. Το ρέμα να αποτελεί ενα φυσικό διάδρομο στην πόλη που τη
συνδέει με το ύπαιθρο. Διαμόρφωση διαδρομών με πολύ ήπιες κατασκευές κατά μήκος
και εγκάρσια: αυτές θα συνδέουν τα εκατέρωθεν
οικοδομικά τετράγωνα.
Εργονομικός σχεδιασμός σε σχέση με τους πεζούς: Παράδιειγμα: Στο
σταθμό Εθνική Αμυνα:
1.
Στενός χώρος και πυράκανθοι εμποδίζουν την πρόσβαση
προς τον ελεύθερο χώρο πίσω τους.
2.
Νέα διαμόρφωση οδού Κύπρου: υδάτινη ζώνη στο δάπεδο
αποτελεί την ιδανική παγίδα για πεζούς...
Δημοτική συγκοινωνία:
Πρωινές
ώρες: προς και από σταθμούς μετρό, με βελτίωση της πρόσβασης του λεωφορείου
σ΄ αυτές και προτεραιότητα του. Στην Εθνική Αμυνα: εξέταση της προσβασης του
λεωφορείου μέσα από ΚΤΕΟ- ΥΠΟΜΕΔΙ.
Στάθμευση:
Απομάκρυνση από χώρους στάθμευσης
εγκαταλειμμένων
ή μη χρησιμοποιούμενων ή άλλων αντικειμένων (βάρκες, μπαγκαζιέρες κλπ)
Διεκδίκηση χώρου στάθμευσης στην
Εθνική Αμυνα από το ΥΠΟΜΕΔΙ, έστω και προσωρινά: ενοποίηση του χώρου,
προσωρινή διαμόρφωση σωστή αλλά μικρού κόστους. Τόσα χρόνια άθλιες συνθήκες:
ζώνες που πλημμυρίζουν, τρείς χώροι ανεξάρτητοι, μπάζα, πεζοδρόμια άχρηστα, 2
χώροι του ΥΠΟΜΕΔΙ.
Υπόγεια πάρκινγκ:
προσεκτική χωροθέτηση και απόφαση για κατασκευή. Εργα υψηλού κόστους Αν γίνουν
με δημόσιους πόρους πληρώνουν όλοι για κάτι που χρησιμοποιούν λίγοι. Αν
λειτουργούν με εισιτήριο συνήθως
υπολειτουργούν.
