ΠΕΖΗ

Πρωτοβουλία Πολιτών για τα Δικαιώματα των Πεζών

 

Προς

τον Δήμο Αθηναίων (γρ. δημάρχου)

 

Όπως είναι γνωστό ο Δήμος Αθηναίων τα τελευταία χρόνια συμμετέχει σε πολλές πρωτοβουλίες για μία (άλλωστε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο εφαρμοζόμενη) πολιτική που στοχεύει στη μείωση της χρήσης του αυτοκινήτου και διευκόλυνση της κινητικότητας με ήπια μέσα μεταφοράς (βάδισμα, ποδηλασία και, επιβοηθητικά, συλλογικά μέσα μεταφοράς). Παραδείγματα τέτοιων πρωτοβουλιών είναι η διακήρυξη της Κοπεγχάγης το 1996 για πόλεις χωρίς αυτοκίνητα, το δίκτυο των δήμων για προώθηση της ποδηλασίας που δημιουργήθηκε πέρυσι στη Λάρισα και βέβαια οι διακηρύξεις που ακούσαμε πρόσφατα (για μια ακόμα φορά) για αποκλεισμό του ιστορικού κέντρου από τη μηχανοκίνητη κυκλοφορία. Η πολιτική αυτή, όπως θα έχετε ασφαλώς διαπιστώσει, συγκεντρώνει την επιδοκιμασία των πολιτών και την στηρίζουμε και εμείς ως σύλλογος με στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων των πεζών. Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα που ζούμε καθημερινά διαφέρει πάρα πολύ από αυτούς τους διακηρυγμένους στόχους. Έτσι, ζώντας στην πιο ρυπαρή και εχθρική για τους πεζούς πρωτεύουσα της Ευρώπης, είναι σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα σε πρακτικές πρωτοβουλίες που βελτιώνουν τις συνθήκες πεζή μετακίνησης στην Αθήνα και στις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις, για τις οποίες η πρωτεύουσα αποτελεί συχνά μέτρο σύγκρισης και αναφοράς .

Αναζητώντας κανείς τους λόγους αυτής της ανακολουθίας, δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει κατ’ αρχήν ότι το τμήμα του χώρου που έχει αποδοθεί στην κίνηση των πεζών είναι ανεπαρκές. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία το πλάτος της ζώνης ελεύθερης διέλευσης των πεζοδρομίων, για λόγους εξυπηρέτησης ατόμων μειωμένης κινητικότητας και μόνον, θα πρέπει να είναι 1,50 μέτρο, που αντιστοιχεί σε πλάτος πεζοδρομίου πάνω από 2 μέτρα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι συστάσεις διεθνών οργανισμών ορίζουν ελεύθερο πλάτος διέλευσης ακόμα μεγαλύτερο (1,80 – 2,50 μέτρα), ενώ στις περιπτώσεις οδών με εμπορική κίνηση ή άλλα σημεία συγκέντρωσης πεζών (λ.χ. στάσεις λεωφορείων), είναι προφανές ότι το πλάτος θα πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερο (πάνω από 3,00 – 3,50 μέτρα σύμφωνα με τις συστάσεις). Δυστυχώς ελάχιστα πεζοδρόμια στην Αθήνα έχουν αυτές τις διαστάσεις, ενώ και γενικότερα οι ελλείψεις της πόλης σε ελεύθερους χώρους είναι κραυγαλέες.

Το πλάτος των πεζοδρομίων μειώνεται ακόμα περισσότερο (ή και μηδενίζεται πλήρως!) για αόριστο χρονικό διάστημα στις περιπτώσεις που εκτελούνται έργα, παρόλον ότι η νομοθεσία (λ.χ Ν.2696/99 αρθρο 48) ορίζει ότι θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα και να κατασκευάζεται πρόσθετο πεζοδρόμιο για την απρόσκοπτη διέλευση των πεζών. Συχνά όμως είναι, όχι μόνο η έλλειψη επαρκούς εποπτείας, αλλά και μια κακώς εννοούμενη οικονομική αποδοτικότητα που ωθεί τον ίδιο το δήμο να παραχωρήσει χώρο για διάφορες δραστηριότητες (λ.χ. τραπεζοκαθίσματα καφενείων και εστιατορίων) σε σημεία που το πλάτος διέλευσης είναι τελείως ανεπαρκές. Ως αποτέλεσμα αυτών των διευθετήσεων (όπως και άλλων άστοχων συνηθειών, όπως οι κάδοι σκουπιδιών στις διαβάσεις στις γωνίες των δρόμων, τα μπαλκόνια που στάζουν νερά, η τροφοδοσία των «πεζοδρόμων» τις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων κλπ) είναι οτι το βάδισμα σ’ αυτή την πόλη, από μια ευχάριστη και υγιεινή δραστηριότητα καταντάει δοκιμασία. Είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι οι καλές συνθήκες πεζή μετακίνησης βελτιώνουν την τουριστική και οικονομική ελκυστικότητα της πόλης, αυξάνοντας έμμεσα τα έσοδα που θα μπορούσε να έχει ο δήμος. Έτσι η διάθεση χώρων για έκθεση εμπορευμάτων, στάθμευση αυτοκινήτων ή άλλες χρήσεις, όταν η κυριότερη χρήση του αστικού χώρου, δηλαδή η κίνηση των ανθρώπων, δεν εξυπηρετείται επαρκώς, μπορεί φαινομενικά να αυξάνει τα έσοδα του δήμου, μακροπρόθεσμα όμως τα υπονομεύει, λόγω της μείωσης στην εν γένει οικονομική αποδοτικότητα της πόλης, ενώ είναι προφανής η καταστροφική επίδρασή της στην ποιότητα ζωής και την υγεία όλων μας.

Η χειρότερη όμως μορφή καταπίεσης που βιώνουν καθημερινά οι πεζοί στην Αθήνα, που φτάνει κάποιες φορές στα όρια του εξευτελισμού και της παραβίασης στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων κινητικότητας (ιδιαίτερα των ασθενέστερων κατηγοριών – υπερήλικες, μικρά παιδιά, άτομα με αναπηρίες κλπ), είναι η αυθαίρετη εισβολή των μηχανοκίνητων τροχοφόρων, συχνά με αξιοσημείωτο θράσος και προκλητικότητα, σε όλους τους χώρους κίνησής τους (πεζοδρόμια, διαβάσεις, πεζόδρομοι, πλατείες κλπ). Δυστυχώς η αντίδραση της δημοτικής αστυνομίας σ’ αυτό το αποτρόπαιο φαινόμενο δεν είναι ανάλογη με τις παραπάνω διακηρύξεις και προσβάλλει βάναυσα αυτή την πόλη που θέλει να υπερηφανεύεται ότι γέννησε τη δημοκρατία και τον ανθρωπισμό. Έχουμε διαπιστώσει ότι η αδιαφορία των υπαλλήλων της είναι πολλές φορές προκλητική και συχνά όλες αυτές οι μαζικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πεζών συμβαίνουν μπροστά στα μάτια τους χωρίς αντίδραση. Είναι χαρακτηριστική η εικόνα που παρουσιάζει ο χώρος μπροστά από τα γραφεία της δημοτικής αστυνομίας (αλλά και ο χώρος της πλατείας όπου βρίσκονται, που είναι συνήθως γεμάτος από παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες – μάλιστα κατά σύμπτωση, ακριβώς από κάτω υπάρχει υπόγειο γκαράζ!). Την ίδια θλιβερή εικόνα εμφανίζουν και όλα τα κεντρικά σημεία της πόλης, ακόμα και πνευματικά κέντρα ή αρχαιολογικοί χώροι. Έχουμε μάλιστα καταγγελίες από μέλη και φίλους της κίνησής μας, σύμφωνα με τις οποίες, παρόντες υπάλληλοι της δημοτικής αστυνομίας, αν και εκλήθησαν από αυτούς να ελέγξουν παραβιάσεις χώρων των πεζών από τροχοφόρα, αυτοί αρνήθηκαν να επέμβουν με διάφορες προφάσεις, όπως ότι δεν είχαν σχετικές εντολές από τους ανωτέρους τους.

Όπως ασφαλώς αντιλαμβάνεστε, αυτή η άρνηση των υπαλλήλων σας να εφαρμόσουν, ακόμα και αυτή την στοιχειώδη για την προστασία των πεζών νομοθεσία, είναι μια πράξη παράνομη και, αν ζούσαμε σε ένα κράτος που η διοίκηση σεβόταν τους νόμους και η δικαιοσύνη λειτουργούσε με πραγματική ανεξαρτησία και αμεροληψία, θα επέσυρε κυρώσεις γι’ αυτούς τους υπαλλήλους και θα είχατε υποχρεωθεί στην καταβολή αποζημιώσεων για τη ζημιά που επιφέρουν στους πολίτες αυτές οι παραλείψεις σας. Το χειρότερο όμως είναι, ότι η προκλητική αυτή αδράνεια και αδιαφορία μπροστά στις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πεζών ενθαρρύνει και υποθάλπει την επιθετικότητα και θρασύτητα πολλών οδηγών αυτοκινήτων και μοτοσικλετών κατά των πεζών, καθιστώντας έτσι τη δημοτική αστυνομία ένα βασικό παράγοντα της διατήρησης της άθλιας κατάστασης των χώρων των πεζών.

Με σκοπό λοιπόν να συμβάλλουμε στην επίλυση αυτών των σοβαρών προβλημάτων, όπως άλλωστε είναι και καταστατικός σκοπός του συλλόγου μας, παρακαλούμε να μας πληροφορήσετε για τα εξής:

1)               από πού εκπορεύονται αυτές οι εντολές για αδράνεια των υπαλλήλων της δημοτικής αστυνομίας μπροστά στις παραβιάσεις των χώρων των πεζών από αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες

2)               τι μέτρα προτίθεστε να λάβετε και ποιο σχετικό χρονοδιάγραμμα έχετε, προκειμένου να αποκατασταθούν τα πλάτη των πεζοδρομίων σε διαστάσεις κατάλληλες για την αξιοπρεπή κίνηση των πεζών

3)               τι προδιαγραφές και διαστάσεις απαιτείτε για το πρόσθετο πεζοδρόμιο και τα υπόλοιπα μέτρα που προβλέπει ο νόμος (αρ.48 Ν.2696/99) προκειμένου να εξασφαλίζεται η ανεμπόδιστη και ασφαλής κίνηση των πεζών στις περιπτώσεις κατάληψης των πεζοδρομίων λόγω κατασκευής έργων

4)               τι προδιαγραφές και διαστάσεις απαιτείτε για το τμήμα του πεζοδρομίου ή πεζοδρόμου που απομένει στις περιπτώσεις κατάληψης τμήματος του από τραπεζοκαθίσματα ή άλλες χρήσεις (ψυγεία, εμπορεύματα κλπ)

 

Αθήνα   9 - 5 - 2006

 

 

Για την κίνηση πολιτών “ΠΕΖΗ’”

 

 

>

Οδός Ακαδημίας «Πνευματικό κέντρο»

 

>

Τα γραφεία της δημοτικής αστυνομίας

 

>

«Πεζόδρομος» Κεραμεικού: ελεύθερη στάθμευση κάτω από τα … άγρυπνα βλέμματα της δημοτικής αστυνομίας

 

>

μεταξύ Αρχαίας Αγοράς και Ακρόπολης

 

 

 Α.Π.1801/10-5-2006